ΕΛΠ 41 - Θέματα εξετάσεων (2006-2015)

ΕΛΠ 41: ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ ΙΙ: ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ, Ιούνιος 2006

Α ´ Ενότητα (επιλέγετε ένα από τα δύο, υποχρεωτικά)

1.Να προσδιορίσετε την έννοια του “λαού”, όπως αυτή προσεγγίστηκε από τα διάφορα ρεύματα που ιστορικά αναπτύχθηκαν στον τομέα των λαογραφικών σπουδών
2.α. Η έννοια της “ψυχής του λαού” και το ρομαντικό κίνημα
β. Η εξελεκτική θεωρία και έννοια των επιβιωμάτων.


Β ´ Ενότητα (επιλέγετε ένα από τα τρία)

1.Συντεχνία και Τσελιγκάτο: Να συγκρίνετε αυτές τις μορφές οργάνωσης στην παραδοσιακή κοινωνία
2.Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της προφορικής λογοτεχνίας και του κάθε είδους της;
3.Με ποιον τρόπο διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις ερμήνευσαν το θέμα της παγκοσμιότητας του παραμυθιού (πολυγενετική θεωρία, φιλανδική σχολή, Β. Γ. Προπ);

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ιούνιος 2007

Α Ενότητα (επιλέγετε ένα από τα δύο, υποχρεωτικά)

1. Πώς διαμορφώνεταιμεταπολεμικά η σχέση της λαογραφίας με την ιστορία, την κοινωνιολογία και την κοινωνική ανθρωπολογία;
2. Εξελεκτισμός και ρομαντισμός: ορισμοί, επιπτώσεις στη διαμόρφωση της ελληνικής λαογραφίας.

Β Ενότητα (επιλέγετε ένα από τα τρία)

1. Χαρακτηριστικά και οργάνωση των συντεχνιών κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας
2. Προφορική παράδοση και προφορική λογοτεχνία: ορισμοί και συσχετήσεις
3. Τι γνωρίζεται για τους επικούς νόμους που χαρακτηρίζουν το λαϊκό παραμύθι;

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ιούνιος 2009

ΟΜΑΔΑ Α΄[Να επιλέξετε ένα από τα δύο ερωτήματα: Μονάδες 6]

Ερώτημα 1ο:

α)Να συσχετίσετε τη λαογραφία, την ιστορία και την κοινωνιολογία ως προς το συγχρονικό και διαχρονικό άξονα διερεύνησης του αντικειμένου τους.

β) Εξελικτισμός και επιβιώματα, ρομαντισμός και ψυχή του λαού.

Ερώτημα 2ο:

Τα χαρακτηριστικά του παραμυθιού:

α)Δώστε τις 3 γενικές αφηγηματικές του αρχές.

β)Ποια είναι τα υφολογικά γνωρίσματα του ευρωπαϊκού παραμυθιού, σύμφωνα με τον Max Luthi.

ΟΜΑΔΑ Β΄[Να επιλέξετε ένα από τα τρία ερωτήματα. Μονάδες 4]

1. Η οικογένεια κορμός στον ελληνικό χώρο: ορισμός, είδη, χαρακτηριστικά και λειτουργίες.

2. Ποιες ήταν οι κυριότερες διοικητικές, οικονομικές και κοινωνικές λειτουργίες του θεσμού των κοινοτήτων κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας και κατά τα νεότερα χρόνια.

3. α)Η δημιουργία της συλλογής δημοτικών τραγουδιών του Fauriel.

β)Το ελληνικό ενδιαφέρον για το δημοτικό τραγούδι από το 1830 έως το 1852: δημοσίευση συλλογών δημοτικών τραγουδιών από Έλληνες, μελέτες, απόψεις και κρίσεις για το δημοτικό τραγούδι (συνοπτικά).

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ιούνιος 2010

ΟΜΑΔΑ Α΄

Ερώτημα 1ο:

α. Ποια είναι η βασική αρχή της θεωρίας των επιβιώσεων του  Ε. Τylor;

β. Πώς επέδρασε η θεωρία των επιβιώσεων στη συγκρότηση και στους σκοπούς της ελληνικής Λαογραφίας;

Ερώτημα 2ο:

Kοινότητες και συντεχνίες: ρόλοι και λειτουργίες στην οθωμανική περίοδο.

Να επιλέξετε ένα από τα δύο ερωτήματα: Μονάδες 6

ΟΜΑΔΑ Β΄

1. Μορφές και λειτουργίες της πολυπυρηνικής οικογένειας στην Ελλάδα.
2. Χαρακτηριστικά και είδη της προφορικής λογοτεχνίας.
3. Η ιστορικο-γεωγραφική θεωρία για τη διάδοση των παραμυθιών (Φιλανδική Σχολή).

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ιούνιος 2011

Α΄ ΟΜΑΔΑ (υποχρεωτική επιλογή 1 από τα δύο. Βαθμ. 6/10)

Πρώτο θέμα:

Α. Η γερμανική λαογραφία: Οι έννοιες Λαός, Έθνος, Ψυχή του Λαού.

Β. Ο ρόλος της λαογραφίας και η λειτουργία της «γνώσης του λαού» στη διακυβέρνηση. «Ψυχή του λαού» και «επιβίωμα»: ρομαντισμός και εξελικτισμός για την πολιτισμική διαφορά και την ιστορική εξέλιξη.

Γ. Ο αγροτικός χώρος προνομιακό πεδίο της λαογραφικής έρευνας.

Δεύτερο θέμα:

Α. Ο ρόλος των συντεχνιών και των κοινοτήτων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Β. Λειτουργίες των συντεχνιών στην οικονομία της προβιομηχανικής πόλης και οι μηχανισμοί της παρακμής τους (αγορά και τιμές, τεχνολογία και καινοτομίες, κλειστές κοινωνικές ομάδες και ελεύθερο εμπόριο).

Β΄ ΟΜΑΔΑ (υποχρεωτική επιλογή 1 από τα τρία. Βαθμοί 4/10)

1. Προφορική παράδοση και προφορική λογοτεχνία: χαρακτηριστικά και είδη.
2. Παράδοση ή θρύλος: Ορισμός και χαρακτηριστικά. Διαφορές με το παραμύθι.
3. Ορισμός και τύποι της πολυπυρηνικής οικογένειας. Σε ποιες περιοχές τη συναντάμε και με ποιες οικονομικές δραστηριότητες συνδέεται.

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ιούνιος 2012

Α΄ ΟΜΑΔΑ (υποχρεωτική επιλογή 1 από τις δύο. Βαθμ. 6/10)

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ:
Α. Εξελικτική θεωρία και η έννοια των «επιβιωμάτων»
Β. Ρομαντισμός και η έννοια της «ψυχής του λαού»
Γ. Η έννοια του «λαού» στην ελληνική και γερμανική Λαογραφία

ΔΕΥΤΕΡΟ ΘΕΜΑ
Α. Μορφές (ή τύποι) της πολυπυρηνικής οικογένειας στην Ελλάδα
Β. Θεωρίες για τη σχέση της πολυπυρηνικής οικογένειας με τις παραγωγικές δομές στον ελλαδικό ηπειρωτικό χώρο (19ος – 20ός αι.).

Β΄ ΟΜΑΔΑ (υποχρεωτική επιλογή 1 από τα τρία. Βαθμ. 4/10)
1. Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των κοινοτικών αρχόντων στην περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας
2. Η ιστορικο-γεωγραφική (Φινλανδική) σχολή και η ταξινόμηση των παραμυθιών
3. Παροιμία: Ορισμός, χαρακτηριστικά και λειτουργία

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Ιούνιος 2013

ΟΜΑΔΑ Α'.
1. Πως η ελληνική Λαογραφία κατά τη συγκρότησή της χρησιμοποίησε τις βασικές έννοιες της Γερμανικής Λαογραφικής Σχολής και της Θεωρίας των επιβιωμάτων.

2. Η εξέλιξη του γνωστικού αντικειμένου της ελληνικής Λαογραφίας κατά την Μεταπολεμική περίοδο.

ΟΜΑΔΑ Β'.

1. Μορφές (τύποι) και βασικά χαρακτηριστικά της πυρηνικής οικογένειας στην Ελλλάδα.

2. Αίτια οργάνωσης και αποδόμησης των συντεχνιών κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας.

ΟΜΑΔΑ Γ'.

1. Βασικά χαρακτηριστικά,ομοιότητες και διαφορές στο παραμύθι,στο μύθο και στην παράδοση.

2. Χαρακτηριστικά της προφορικής λογοτεχνίας και διαφορές της από την γραπτή λογοτεχνία. 

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΟΜΑΔΑ Α`

1. Η μέθοδος της λαογραφίας και οι σχέσεις της με τις συγγενείς επιστήμες (ιστορία, κοινωνιολογία, κοινωνική ανθρωπολογία).

2. Ποιες οι κυριότερες διοικητικές, οικονομικές και κοινωνικές λειτουργίες του θεσμού των κοινοτήτων κατά της περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας.

ΟΜΑΔΑ Β`

1. Η παραδοσιακή διατροφή και η τελετουργική της κατανάλωση στον ετήσιο εθιμικό κύκλο.

2. Ποιες οι μορφές και τα χαρακτηριστικά της επαγγελματικής οργάνωσης που απαντώνται στον αγροτικό και τον αστικό χώρο κατά την προβιομηχανική περίοδο.

ΟΜΑΔΑ Γ`

1. Να αναφέρετε τα είδη της προφορικής λογοτεχνίας σύμφωνα με τον Δ. Σ. Λουκάτο και να δώσετε ένα σύντομο ορισμό για το καθένα από αυτά.

2. Να αναφέρετε τις κατηγορίες (ταξινόμηση) των δημοτικών τραγουδιών και συνοπτικά το περιεχόμενο της καθεμιάς από αυτές.

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2014

ΟΜΑΔΑ Α΄

Η χρήση των εννοιών «λαός» και «έθνος» στη συγκρότηση της ελληνικής λαογραφίας. Η εξέλιξη και το περιεχόμενό τους  κατά τη μεταπολεμική λαογραφία.

Ο εξελικτισμός και η θεωρία των επιβιώσεων στην ελληνική λαογραφία.

ΟΜΑΔΑ Β΄

Μορφές (τύποι) της πολυπυρηνικής οικογένειας και η σχέση τους με τις παραγωγικές δραστηριότητες.

Εκλογή,  καθήκοντα και αρμοδιότητες των κοινοτικών αρχόντων κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας.

ΟΜΑΔΑ Γ΄

Προφορική παράδοση και προφορική λογοτεχνία: χαρακτηριστικά και είδη 

Παραδόσεις: ορισμός και χαρακτηριστικά 

Να επιλέξετε μια ερώτηση από κάθε ομάδα.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Ενδεικτικές απαντήσεις θεμάτων τελικών  εξετάσεων Ιούνιος 2014:

ΟΜΑΔΑ Α’

1.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ, τ. Α’ σ. 30-31 (κεφ. 1.2.1) και σ. 25-26 ( κεφ. 1.1.2) και Αλ. Κυριακίδου Ανθολόγιο ΕΑΠ σ. 31-37 (Τα κυριότερα για τις έννοιες  «έθνος» και «λαός»).

2.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ, τ. Α’ σ. 32-34 (κεφ. 1.2.2).

ΟΜΑΔΑ Β’

1.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ, τ. Α’, σ. 55-58 (κεφ. 2.2.2 -2.2.4).

2.      Ευτ.Λιάτα, Ανθολόγιο ΕΑΠ, σ. 139-148 ( τα κυριότερα και ουσιώδη, όχι υποχρεωτικά τα παραδείγματα).

ΟΜΑΔΑ Γ’

1.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ, τ. Γ’ σ. 19-22 (κεφ. 1.1.1.1 -1.1.1.2).

2.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ, τ. Γ’ σ. 95-98 (κεφ. 1.31).

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2014

ΟΜΑΔΑ Α΄

Συγκλίσεις και αποκλίσεις της λαογραφίας, της ιστορίας και της κοινωνιολογίας στη μελέτη του γνωστικού τους αντικειμένου.

Πως διαμορφώνεται η ελληνική λαογραφία κατά τη μεταπολεμική περίοδο και ποια η συμβολή των νεότερων Ελλήνων λαογράφων.

ΟΜΑΔΑ Β΄

Η οικογένεια-κορμός στον ελληνικό χώρο: ορισμός, είδη, χαρακτηριστικά και λειτουργίες.

Δομή και λειτουργία των συντεχνιών κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας.

ΟΜΑΔΑ Γ΄

Η φινλανδική (ιστορικο-γεωγραφική) σχολή και η συμβολή της στη μελέτη του παραμυθιού.

Παραμύθι-μύθος-παράδοση: βασικά χαρακτηριστικά, ομοιότητες και διαφορές. 

Να επιλέξετε μια ερώτηση από κάθε ομάδα.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Ενδεικτικές απαντήσεις θεμάτων Επαναληπτικών εξετάσεων - Ιούλιος 2014

ΟΜΑΔΑ Α’

1.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ τ. Α΄ σ. 27-29.

2.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ τ. Α΄ σ. 39-40.

ΟΜΑΔΑ Β΄

1.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ τ.Α΄ σ. 59-61.

2.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ τ. Β΄ σ. 95-101.

ΟΜΑΔΑ Γ΄

1.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ τ. Γ’ σ. 40-41 ( και από σελ. 49-54 του εγχειριδίου τ. Γ’ τα ουσιώδη και βασικά (διεθνής κατάλογος, υπότυπος, οικότυπος κλπ) χωρίς παραδείγματα).

2.      Εγχειρίδιο ΕΑΠ τ. Γ΄ σ. 108-109.

  

ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

Επιλέγετε 1 από κάθε ομάδα

ΟΜΑΔΑ Α΄
1. Η διαμόρφωση του γνωστικού αντικειμένου της λαογραφίας στην πρώιμη περίοδο (προπολεμική) και οι συνέπειες που είχε στην επιλεκτική μελέτη του παραδοσιακού πολιτισμού.
2. Η γερμανική λαογραφία και η επιρροή της στη συγκρότηση της ελληνικής λαογραφίας.

ΟΜΑΔΑ Β΄
1. Προσδιορίσατε τι σημαίνουν οι ακόλουθοι όροι: οικογένεια, οικιακή ομάδα, κύκλος ανάπτυξης της οικιακής ομάδας, συγγένεια, καταγωγή
2. Ποιες οι βασικές λειτουργίες, η δομή και οι σκοποί των συντεχνιών

ΟΜΑΔΑ Γ΄
1. Να αναφέρετε τα χαρακτηριστικά των παραμυθιών και των παραδόσεων, και να συγκρίνετε αυτά τα δύο είδη προφορικής λογοτεχνίας
2. Παροιμία: ορισμός, χαρακτηριστικά και λειτουργία

  

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

Επιλέγετε 1 από κάθε ομάδα

Ομάδα α
1. Εξελικτική θεωρία και επιβιώματα στην ελληνική λαογραφία
2. (????)

Ομάδα β
1. Θεσμός των κοινοτήτων κατά την τουρκοκρατία και τα νεότερα χρόνια
2. Η εξαγορά της νύφης

Ομάδα γ
1. Αφηγηματικές αρχές και επικοί νόμοι του παραμυθιού
2. Συλλογή των δημοτικών τραγουδιών από τον fauriel