Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014

ΕΠΟ 22 - Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία: Επισκόπηση

ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΕΠΟ 22

ΑΚΙΝΑΤΗΣ
  • Φιλοσοφία-Θεολογία
  • Υλομορφική θεωρία
  • Αρχή εξατομίκευσης (ύλη)
  • Ουσία (ύλη+μορφή - δυνάμει) και ύπαρξη (ενεργεία)
  • Αποδείξεις Θεού (5)
  • Ελεύθερη βούληση (επιλογή μέσων και όχι σκοπών, κρίση)
  • Ανθρωπολογία Αικινάτη (εσωτερική ζωή ως αλληλεπίδραση δυνάμεων)
  • Κατηγοριοποίηση από ενεργητικό και παθητικό νου
  • Αναφορικότητα/προθετικότητα (νου προς πράγματα)
  • Ηθική θεωρία (έννοια ευδαιμονίας εν ζωή, μετά θάνατον)
  • Φυσιοκρατία (φυσικός νόμος προϋπόθεση ηθικού)
  • Πολιτική θεωρία (παράδοση Δύο Σπαθιών-φυσιοκρατία)
  • Σχέση πολιτικής-δικαστικής εξουσίας (είδη νόμου)

ΟΚΚΑΜ
  • Σκεπτικισμός/νομιναλισμός – παντοδυναμία Θεού
  • Έννοια ταυτοσημίας (3 είδη)
  • Λογική των όρων (λέξη, νόημα, καθόλου)
  • Αποδεικτική γνώση (άμεση εμπειρία + ενορατική γνώση)
  • Αρχή οικονομίας
  • Ηθική θεωρία (ανθρώπινου προσώπου, ελεύθερη βούληση=καθήκον)
  • Πολιτική θεωρία (δικαίωμα κατοχής)

ΝΤΕΚΑΡΤ
  • Cogito (μέθοδος)
  • Βεβαιότητα γνώσης (ενόραση+απαγωγή)
  • Ριζική αμφιβολία (μέσο βεβαιότητας)
  • Μηχανιστικό σύμπαν (εκτός ψυχής/νου)
  • Θεός=λογική αναγκαιότητα (απόσυρση-εγγύηση)
  • Δυαρχία: ύλη (μηχανισμός)-πνεύμα (ελευθερία)
  • Έμφυτες ιδέες (οντολογική απόδειξη Θεού)

ΛΟΚ
  • Εμπειρικός ιδεαλισμός
  • Tabula rasa
  • Πρωτεύουσες-δευτερεύουσες ποιότητες
  • Ζήτημα υπόστασης (ονομαστική-πραγματική ουσία)
  • Σχηματισμός αφηρημένων εννοιών (3)
  • Εμπειρία= απλές ιδέες + αναστοχασμός
  • Κατηγοριοποίηση σύνθετων ιδεών (τρόπος, σχέση, υπόσταση)
  • Κατηγορίες γνώσης, προτάσεις για κόσμο (ανάλογα με βεβαιότητα/αντικείμενο) – ενορατική/αποδεικτική
  • Γνώση= σχέση ιδεών (κύρος=αντιστοίχιση με ποιότητες πραγμάτων)


ΜΠΑΡΚΛΕΫ
  • Ιδεαλιστική ερμηνεία Λοκ (θέμα υπόστασης κ πρωτευουσών ποιοτήτων)
  • Είναι=αντιλαμβάνεσθαι (υποστασιοποίηση πνεύματος)
  • Εμπειρίες = ιδέες
  • Κανονικότητες=βούληση Θεού (αιτία ιδεών=Θεός)
  • Πραγματικότητα= φαντασία, σκέψη, συναισθήματα, αισθήσεις
  • Καρτεσιανός υποκειμενισμός+λοκιανός εμπειρισμός
  • Συνεισφορά στη φιλοσοφία της γλώσσας (προτάσεις=περιεχόμενο εμπειρίας)

ΧΙΟΥΜ
  • Γνωσιολογία=περιγραφική ψυχολογία
  • Εντυπώσεις - απλές ιδέες – σύνθετες ιδέες
  • Σχέσεις εντυπώσεων: α. ομοιότητα, β. εγγύτητα σε χώρο, γ. αιτιακή αλληλουχία
  • Θεωρία συνειρμών
  • Συσχέτιση ιδεών= συνήθεια
  • Από το μερικό στο γενικό (γενίκευση από παρατήρηση στο παρελθόν=όχι βεβαιότητα για το μέλλον – προσδοκία)
  • Γενικές ιδέες=ειδικές ιδέες που ενοποιούνται με μια λέξη
  • Ψυχολογική ερμηνεία αιτιότητας:  α. επαφή σε χώρο/χρόνο, β. αναγκαία σχέση (κρίσιμη-συνήθεια)
  • Συνθετικές (εμπειρικά επαληθεύσιμες, όχι αναγκαίες)-αναλυτικές πληροφορίες (ταυτολογίες, χωρίς πληροφοριακό περιεχόμενο)

ΥΛΙΣΤΕΣ
  • Φυσιοκρατικός υλισμός=ντετερμινισμός
  • ΧΑΡΤΛΕΫ: συνειρμική ψυχολογία (απλοποίηση Λοκ)
  • ΚΟΝΤΙΓΙΑΚ: αισθησιοκρατική απόληξη Λοκ (ανησυχία=ορμέμφυτο)
  • ΛΑΜΕΡΤΙ: επέκταση μηχανιστικής θεωρίας στον άνθρωπο (όπως ζώα)

ΚΑΝΤ
  • Σύνθεση εμπειρισμού Χιουμ+ρασιοναλισμού Λάιμπνιτς
  • Υπερβατολογικός ιδεαλισμός (είδος εμπειρικού ρεαλισμού, πρωταρχικές οι γνωστικές δυνάμεις κι όχι η φύση, αντικείμενο κριτικής= γνωστική ικανότητα)
  • Φαινόμενο (γνώση) – πράγμα καθ΄ αυτό (νοούμενο, λογικό αίτημα)
  • Υπερβατολογική συνείδηση
  • Υπερβατολογική Αισθητική
  • Υπερβατολογική Λογική (μορφές+κατηγορίες)
  • Συνθετικές a priori προτάσεις (νέα γνώση από μήτρες νου)
  • Αναλυτικές a priori προτάσεις (το υποκείμενο στο κατηγορούμενο, ταυτολογίες)

ΙΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ-ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ
  • Θεία βουλησιαρχία – φυσικό δίκαιο
  • Ελεύθερη βούληση
  • Ενδιάμεσα: Λοκ, Ντεκάρτ
  • Επιπτώσεις στην πολιτική σκέψη (πολιτική συμμετοχή η ανάγκη νομοθέτη)
  • Σκωτικός Διαφωτισμός (ωφελιμισμός Μπένθαμ)
  • ΣΠΙΝΟΖΑ: ένστικτο αυτοσυντήρησης ως λογικό προαπαιτούμενο ύπαρξης
  • ΛΑΪΜΠΝΙΤΣ: ηθική Ντεκάρτ (αρετή=γνώση, αρχή βέλτιστου, μονάδες)

ΤΟΜΑΣ ΧΟΜΠΣ
  • Μηχανιστική αντίληψη των πάντων
  • Άνθρωπος=αυτόματο
  • Ζήτημα βούλησης-ελευθερίας
  • Φυσική κατάσταση=ψυχολογικό μοντέλο
  • Πολιτική κοινωνία=συμβόλαιο
  • Φυσικοί νόμοι (ατομικό συμφέρον+ειρήνη)
  • Κυρίαρχος (εγγυητής-ανατροπή του=κατάλυση κοινωνίας)
  • Απολυταρχισμός
  • Φιλελευθερισμός

ΤΖΟΝ ΛΟΚ
  • Γνωσιολογία όχι σε άμεση σχέση με πολιτικές ιδέες (φυσικός νόμος: οικουμενικός)
  • Φυσικό δίκαιο=θεός, φυσικά δικαιώματα (ελευθερία, ζωή, ιδιοκτησία)
  • Προ-πολιτική ζωή (φυσικη κατάσταση ανθρώπου)
  • Ανάγκη πολιτικής κοινωνίας= πολυπλοκοποίηση σχέσεων, ανάγκη κοινών κανόνων (κυβέρνηση = διαιτητής, εφαρμογή φυσικού νόμου όχι θέσπιση)
  • Αρχή πλειοψηφίας
  • Έννοια εμπιστοσύνης
  • Θεωρία επανάστασης (έλεγχος και ανατροπή κυβέρνησης)
  • Διάκριση εξουσιών (λειτουργιών κυβέρνησης)
  • Φιλελεύθερη συνταγματική διακυβέρνηση

ΡΟΥΣΣΩ
  • Κατά της εμπορευματικής κοινωνίας, υπέρ ελευθερίας, συναισθήματος
  • Φυσικός άνθρωπος=αρμονία με φύση
  • Ένστικτο οίκτου= προάγγελος κοινωνικότητας
  • Βελτιωσιμότητα= προδιάθεση εγκατάλειψης φυσικής κατάστασης
  • Πτώση στον πολιτισμό (γλώσσα, τεχνολογία, γεωργία, ιδιοκτησία: ανισότητες, απαισιοδοξία)
  • Γνήσιο συμβόλαιο= ελευθερία, ισότητα
  • Γενική βούληση (θέση φυσικού δικαίου στον Ντιντερό, Ρουσσώ: διερευνά προϋποθέσεις) νεωτερικότητα (όχι άθροισμα ατομικών βουλήσεων, όχι μέσος όρος, συλλογικό ηθικό πρόσωπο που υπερβαίνει ατομικότητες)
  • Γενικό καλό (αρχαία Πόλις)
  • Άτομο=αυτόνομο
  • Θετική θεωρία ελευθερίας=συμμετοχή στις αποφάσεις (αναβάθμιση ατόμου σε ηθικό ον)
  • Συμμετοχική δημοκρατία
  • Φορέας εξουσίας=αμαθές πλήθος



ΧΙΟΥΜ
  • Κατά συμβολαιικής θεωρίας (ανεπάρκεια λόγου)
  • Συμβόλαιο=νόμω (όχι φύσει)
  • Αρχές δικαιοσύνης: α. φυσικά καθήκοντα, β. συμβατικά καθήκοντα (πιο ισχυρά αφού αφορούν τη συγκρότηση πολιτικής κοινωνίας)
  • Αρχή γενικής ωφελιμότητας (αναγωγή συνειρμικών ιδεών σε ηθικές αρχές)
  • Ηθική= κοινωνικά χρήσιμη ιδεολογία (όχι βαθύτερη θεμελίωση)
  • Στόχος κυβέρνησης: σύγκλιση άμεσου με μακροπρόθεσμο όφελος
  • Συντηρητισμός (πλεονέκτημα υφιστάμενου καθεστώτος)
  • Κοσμοπολιτισμός
  • Θετική εξέλιξη πολιτισμού

ΜΟΝΤΕΣΚΙΕ
  • Συγκριτική μελέτη πολιτισμών (θεωρία ιστορίας)
  • Τυπολογία πολιτευμάτων (αβασίλευτη δημοκρατία, μοναρχία, δεσποτισμός)
  • Διάκριση εξουσιών (για έλεγχο εκ των έσω)
  • Ποινικό σύστημα, ζήτημα δουλείας

ΚΑΝΤ
  • Διαμεσολαβητής ορθολογισμού (δογματισμός)=εμπειρισμού (ψυχολογισμός)
  • Κοπερνίκεια επανάσταση: τα πράγματα προς το νου (τύποι νου: επιστημονικές έννοιες αναγκαίες και καθολικές= a priori)
  • Υπερβατολογική Αισθητική/Λογική
  • Πραγματολογικό υπόβαθρο
  • Υπερβατολογικό επιχείρημα/γνώση/υποκείμενο
  • Γνωσιολογικός περιορισμός (γνώση μόνο ως φαινόμενα: παραστάσεις νου)
  • Μεταφυσική=όχι επιστήμη
  • Πράγμα καθ΄ αυτό: ρεαλιστικό υπόβαθρο πραγματικότητας (αισθητηριακές εντυπώσεις όχι από το πουθενά)
  • Φαινομενικότητα=αντικειμενική νομοτελειακή τάξη. (Αντικειμενικότητα =διυποκειμενικότητα)
  • Πλατωνικού τύπου αναλογία φαινομένων-νοουμένων (δογματισμός) ή ασυμβατότητα (σολιψισμός)
  • Γνωσιολογική ταπεινοφροσύνη (απόρριψη φυσικοθεολογικών αποδείξεων Θεού και οντολογικό επιχείρημα) λάθος η ταύτιση έννοιας με πράγμα
  • Ηθικό υποκείμενο=πράγμα καθ΄ αυτό (ελευθερία)-ενορατική γνώση εαυτού ως αυτόβουλου όντος
  • Μέλημα Υπερβατολογικού αναστοχασμού: προϋποθέσεις ηθικής ζωής
  • Πρωτείο πρακτικού λόγου (γνώση=αναβαθμός προς τελολογική δυναμική συνείδησης προς αγαθό)
  • Έννοια ευδαιμονίας (δέον ως αυτοσκοπός=αυτονομία συνείδησης)
  • Υπερβατολογικό θεμέλιο ηθικότητας=ελευθερία
  • Τυπική συνθήκη = καθήκον (υποχρεώνει αφεαυτού)
  • Κατηγορική προσταγή (ατομική πρακτική επιλογή ως καθολικός νόμος χωρίς να αυτοαιναιρείται + σεβασμός ηθικής αυτοτέλειας, άτομα ως σκοποί όχι ως μέσα)
  • Βασίλειο των τελών (πραγμάτωση=παγκόσμια ειρήνη)
  • Ύψιστη πραγμάτωση ηθικού πεπρωμένου=κοσμοπολιτισμός (ταύτιση με το Εσύ)
  • Τέχνη= σκοπιμότητα χωρίς σκοπό, ρομαντισμός, μέθεξη, δυνάμεις συνείδησης (φαντασία+στοχασμός), εξήγηση διυποκειμενικότητας με υπερβατολογικό επιχείρημα (δομικός χαρακτήρας συνείδησης)

ΧΕΓΚΕΛ
  • Γερμανικός ιδεαλισμός
  • Εννοιολογική συγκρότηση πραγματικού (Απόλυτο=Υποκείμενο)
  • Διαλεκτική: αντιθετικότητα γενικών δυνάμεων, σύγκρουση Κυριών-Δούλων (ιστορία συνείδησης Πνεύματος), Εγώ-μη Εγώ (αναγνώριση=θεμέλιο ηθικότητας)
  • Ταυτότης εν διαφορά (ενοποίηση συνείδησης)
  • Φαινομενολογία Πνεύματος (στάδια αυτοσυνειδησίας και θεσμικής πραγμάτωσης): Ιστορία Συνείδησης
  • Θεμέλιο ηθικότητας=αναγνώριση του άλλου (Εγώ+μη Εγώ)
  • Κορύφωση ηθικής σταδιοδρομίας=διασκεπτική διάνοια Καντ, καντιανή ηθική
  • Τελείωση συνείδησης=ένταξη σε Ολότητα
  • Ύψιστος πνευματικός στόχος=κοινωνικός
  • Εγκυκλοπαιδική συστηματικότητα: διάταξη θεμελιωδών αρχών στοχασμού σε ένα όλον ως αναπαράσταση λογικής δομής πραγματικότητας, Λογική (3-οντολογία όχι συλλογισμοί), φιλοσοφία φύσης (σε αλλοτρίωση με εαυτό της), φιλοσοφία πνεύματος (διαδικασία προς αυτοσυνειδησία)
  • Συνείδηση ως ιστορία (τόπος πραγμάτωσης ιδεών)
  • Φιλοσοφία: μελετά τελολογική δυναμική ιστορικού γίγνεσθαι προς πραγμάτωση Πνεύματος
  • Ιστορισμός Herder (σχετικισμός)
  • Ιστορισμός Hegel (παγκοσμιότητα+εντοπιότητα, ταυτότης εν διαφορά)
  • Ελευθερία: ένταξη εγώ σε Ολότητες (νομιμότητα)
  • Πολιτική=θεσμική πραγμάτωση θετικής ελευθερίας (εμμενές τέλος ιστορίας)
  • Διαλεκτικός αλληλοκαθορισμός παρελθόντος-παρόντος
  • Εξορθολογισμός και αντικειμενικοποίηση ανθρώπινης βούλησης (τέλος)
  • Κακό=συνείδηση που δεν αναγνωρίζει καθήκον της (υποκειμενική διάσταση)
  • Ιεραρχία συλλογικοτήτων (οικογένεια, αστική κοινωνία, κράτος)
  • Συνταγματική μοναρχία (σύμβολο Πνεύματος)
  • Νομοθετικό σώμα=εκφράζει γενική βούληση (όχι ατομική ψήφος, συντεχνίες)
  • Εκτελεστική εξουσία=γραφειοκρατία (διαχωρισμός από προσωπική ωφέλεια, εκδοχή βασιλεών Πλάτωνα)
  • Απέχθεια προς αρχή ατομικότητας=πρώιμη μορφή ολοκληρωτισμού
  • Συντηρητικός φιλελευθερισμός (ελευθερία έκφρασης)
  • Κακό=υποκειμενικό πεδίο, συνείδηση που δεν αναγνωρίζει καθήκον της, υποκείμενο=εξάρτημα ιστορικού λόγου

KIERKEGAARD
  • Υπαρξισμός (έμφαση σε καθημερινή ζωή και άτομο)
  • Διαλεκτική υποκειμενισμού (ιστορικότητα ως βίωμα/ατομικό δράμα=άπειρο-πεπερασμένο)
  • Εννοιολογική μορφοποίηση βιώματος προς αυτοσυνειδησία
  • Μέθοδος ειρωνείας λόγου (υπεκφυγή γρηγορούσας συνείδησης από κατεστημένο, υποσκάπτει συμβάσεις)
  • Ελευθερία= δυνατότητα να βρίσκεσαι εκτός κατεστημένου
  • Το σύστημα είναι αδύνατον: αλήθεια=υπαρκτική αυθορμησία ατομικής συνείδησης (όχι διάλυση υποκειμένου σε ολότητες αλλά βάθεμά του)
  • Αναβαθμοί υπαρξιακής εμπειρίας: α. αισθητικός άνθρωπος, β. ηθικός (άπειρη παραίτηση), γ. ιππότης της πίστης (υπέρβαση, τελολογική κατάργηση ηθικότητας)
  • Ανάβαση συνείδησης=ελεύθερη επιλογή (όχι προαποφασισμένη αναγκαιότητα Χέγκελ)
  • Υπαρξιακή οντολογία Κίρκεγκωρ: είτε-είτε (απόλυτη διάζευξη)

NIETZSCHE
  • Άνευ ορίων αρνητικότητα
  • Αρχαιοελληνικός στοχασμός (Αισχύλος, προ-σωκρατικοί)
  • Πλάτων-Ιησούς (ζηλωτές θανάτου)=παρακμή ορμής, πάθους ζωής, απαξίωση σωματικότητας
  • Ιδεολογίες=νέες θρησκείες θανάτου (καθυπόταξη)
  • Γενεαλογία=επαναξιολόγηση αξιών
  • Βουλητική ορμή (θάνατος Θεού/θάνατος ανθρώπου)
  • Υπεράνθρωπος
  • Αιώνια επιστροφή. Τελευταίο  εμπόδιο: μέλλον=παρελθόν. Ύψιστη δοκιμασία βούλησης: αλλαγή παρελθόντος
  • Τραγικός ορίζοντας ελευθερίας: θέωση ή συντριβή

ΦΡΕΓΚΕ
  • Αναλυτική φιλοσοφία: φύση, απαρχές και χρήση γλώσσας
  • Λογική δομή γλώσσας=νοηματικές συναρτήσεις (μαθηματικό πρότυπο)
  • Γλωσσική στροφή=καθαρισμός λογικού από άχρηστα
  • Διάκριση νοήματος-έκτασης (κανόνας σωτηρίας αλήθειας=συνθήκες συνωνυμίας/ισοδυναμίας)
  • Αλήθεια= νόημα+εμπειρική αναφορά
  • Νόημα=κοινή γλώσσα (όχι υποκειμενικό)
  • Αναγωγή μαθηματικών στη λογική (αντίθετα με Μιλλ)

ΡΑΣΕΛ
  • Λογικός ατομισμός (ατομικές-μοριακές προτάσεις + σύνδεσμοι, αληθοτιμές)
  • + λογικός θετικισμός (αρχή επαλήθευσης στην εμπειρία)
  • Επιστημολογικός εμπειρισμός=λογική τακτοποίηση προτάσεων πριν επαλήθευση (πλατωνισμός Ράσελ)
  • Ιδεώδης γλώσσα= νοηματική καθαρότητα+αυστηρή λογική δομή (απαραίτητη η γλώσσα των μαθηματικών)
  • Κριτική αποτίμηση Φιλοσοφίας Πλάτωνα, Χέγκελ

WITTGENSTEIN
Tractatus
  • Απεικονιστική θεωρία= δομική ισομορφία γλώσσας-κόσμου (πρωτογενής ταυτότητα)
  • Κατάσταση πραγμάτων=λεκτική κατασκευή πρότασης
  • Όχι κατάσταση πραγμάτων=εκτός γλώσσας (αξίες, μεταφιλοσοφία γλώσσας), άρρητα: ορθή μέθοδος φιλοσοφίας=σιωπή
  • Ολοκλήρωση γλωσσικής στροφής: αντικείμενο φιλοσοφίας=γλώσσα κι όχι δομή κόσμου
  • Γλωσσική αναγκαιότητα και νόημα αποκλειστικά εντός γλώσσας
  • Αληθοπίνακες (ταυτολογίες=αλήθεια, λογικές αντιφάσεις=ψεύδος, περιεκτική διάζευξη=καινοτομία εκτός κοινής λογικής)
  • Ανυπέρβλητο όριο θεωρητικού λογισμού=περιορισμός από γλώσσα (αντίστοιχα ο Καντ είχε περιορισμό από νου)
  • Γλώσσα= δημόσιο σύστημα (καθορισμός υποκειμένου από λογικό πλέγμα, σημαντική είναι η νοηματική ανταλλαγή κι όχι τα άτομα)
  • Υπαγωγή υποκειμενικότητας στη διυποκειμενικότητα
  • Αίτημα σταθερότητας/οριστικότητας νοημάτων (κυριολεξία στη σημασία, μια πρόταση σημαίνει μόνο ένα πράγμα)
   
     Φιλοσοφικές έρευνες (τροποποίηση παραδοχών)
  • Κατάργηση αντίληψης κυριολεξίας
  • Νόημα μέσα σε πλαίσια κοινωνικοποιλιτικής πρακτικής (μεταβάλλεται)
  • Μορφές ζωής (υποσυστήματα κοινωνικής δραστηριότητας)– γλωσσικά παίγνια (πλέγμα σημασιών κοινού λόγου ομάδας)
  • Όχι κεντρική κανονικότητα γλώσσας (ο κανόνας κατανοείται εκ των υστέρων)
  • Εστίαση σε χρήση κι όχι σε περιεχόμενο γλώσσας
  • Συνείδηση μόνο εντός πλαισίων της γλώσσας
  • Υποκείμενο=εξάρτημα δημόσιου λόγου
  • Απαγόρευση ιδιοποίησης λόγου (σύγχυση συναισθημάτων με λέξεις, αδύνατη η γλώσσα με τρίτο)
  • Φυσική και ψυχολογική γλώσσα= άλλα γλωσσικά παίγνια
  • Πραγματισμός, συμπεριφορισμός, σχετικισμός
  • Έργο Βίντγκεστάιν= χωρίς μορφή τελειωμένου συστήματος («ανοιχτή» λογική συγγραφέα)

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΣΜΟΣ (Ryle)
  • Συνείδηση=πλέγμα συμπεριφορών (όχι εσωτερικό συνείδησης)
  • Έννοιες= προδιαθέσεις για πράξη
  • Ανθρώπινο υποκείμενο= σύνολο παρατηρήσιμων κινήσεών του
  • Επιστήμη=κοινωνική πρακτική (μορφή ζωής)
  • Θεωρία παραδειγμάτων Κουν
  • Στόχος φιλοσοφίας: παρατήρηση ανάπτυξης νοητικής και γλωσσικής ικανότητας οργανισμού υπό συνθήκες απροσδιοριστίας (κανόνας επιστημονικής φιλευσπλαχνίας: grosso modo, περιθώρια απόκλισης, όχι απόλυτη σύμπτωση θεωρητικών κατηγοριών)΄

HURRERL
  • Φαινομενολογία: καθορισμός συνείδησης ανεξάρτητα από εμπειρία (καθαρή μορφή)
  • Συνείδηση= αυτοδυναμία λογικού (όχι εξάρτημα συστήματος εκπραγμάτωσης της ζωής)
  • Πολιτικό αίτημα απελευθερωτικής απείθειας σε υλικό καταναγκασμό
  • Καθαρή συνείδηση= υπερβατολογική προϋπόθεση στοχασμού (θεωριών)
  • Σκέψη Χόυσσερλ= καρτεσιανός διαλογισμός (ανεξαρτησία συνείδησης από ύλη)
  • Αυτεξουσιότητα συνείδησης μετά από εμπλοκή της με φυσικό περιβάλλον (ανατροπή «φυσικής σκοπιάς»)
  • Συνείδηση: α. ανεξάρτητη από πράγματα, β. αυτεξούσια, γ. με αναφορά στα πράγματα (προθετικότητα)
  • Φαινομενολογική εποχή: άρνηση/αδυναμία νου να αποφανθεί για πραγματική ύπαρξη/δομή ενός πράγματος. Ρήξη Εγώ με Κόσμο. Αναδίπλωση συνείδησης στον εαυτό της.
  • Φαινομενολογία: καθαρίζει νόηση από ψυχολογισμούς (εμπειρική πιθανολογία=χωρίς λογικό κύρος)
  • Νοητική αναπαράσταση=φαινόμενο συνείδησης
  • Φαινόμενα συνείδησης=λογικές πραγματικότητες
  • Εμπειρική πραγματικότητα υπό εποχή
  • Φαινομενολογία= ειδητική επιστήμη (λογικές μορφές/είδη και νοηματικό τους περιεχόμενο, νόημα=δάνειο από Φρέγκε με νοησιαρχική ερμηνεία)
  • Φιλοσοφία ως αυστηρή επιστήμη δια της ειδητικής οδού (λογικά κλειστή, επιστημονικό ήθος, κύρος)

ΦΟΥΚΩ
  • Αρχαιολογία=μέθοδος αποκάλυψης θετικού ασυνειδήτου γνώσης (κατά την ψυχανάλυση του Φρόιντ) – Ιστορία της σκέψης
  • Λανθάνον σύστημα = επιστήμη (κατά το ασυνείδητο του Φρόιντ). Υποκείμενο υπακούει σε δυνάμεις πέραν της συνειδητής του εμπειρίας.
  • Σχετικό ιστορικό a priori (κανονιστικό πλαίσιο γνώσης σε συγκεκριμένη περίοδο, ασυμμετρία επιστημών)
  • Ιστορικότητα-περατότητα έννοιας «ανθρώπου» (σύγχρονη επινόηση)
  • Υποκείμενο= ασυνεχής κατηγορία διασποράς λόγου
  • Λόγος=χώρος εξωτερικότητας
  • Γενεαλογία= επαναξιολόγηση αξιών (δάνειο από Νίτσε): ανάλυση πλέγματος εξουσίας-γνώσης
  • Υποκείμενο= προϊόν πειθαρχικής εξουσίας (λόγου) – αντικείμενο ανθρωπιστικών επιστημών
  • Υλικότητα εξουσίας: α. ελέγχει άτομα, β. παράγει ατομικότητες
  • Κανονικοποίηση = κατασκευή ατομικοτήτων (αυτοδιαμορφούμενων)
  • Άτομο= ως «περίπτωση» (αντικείμενο γνώσης ανθρωπιστικών επιστημών)
  • Επιστήμες= τεχνικές εξουσίας
  • Εξουσία+γνώση= «αλήθεια»
  • Αντίσταση= σημεία ακαμψίας εξουσίας-γνώσης
  • Λόγος=μεταφέρει, παράγει, υπονομεύει εξουσία
  • Ηθική ως επιμέλεια εαυτού= αισθητική αυτοδιάπλαση ατόμου και ζωής ως έργο τέχνης (καντιανή στάση κριτικής και δημιουργίας εαυτού μέσα στην αυτονομία του), εξερεύνηση πλειάδας ταυτοτήτων (όχι ανάκτηση ουσιώδους εσωτερικής ταυτότητας)


Γ.Α.Β. 2013

Δεν υπάρχουν σχόλια: